In de Spotlight: Scania
Als toonaangevende speler in de transportsector levert Scania vanuit 40 vestigingen in Nederland trucks, bussen, industriële en maritieme energiesystemen. Het bedrijf wil koploper zijn in veilig en duurzaam ondernemen. In dit interview vertelt Rob Wienk, SHE-coördinator/ Quality Manager Defensie/ DOS-auditor (WCNBAE), hoe Scania werkt aan CO₂-reductie, veilig werken en duurzame inzetbaarheid.
Achtergrond & rol
Je combineert verschillende functies: SHE-coördinator, Quality Manager Defensie en DOS-auditor. Hoe ziet dat er in de praktijk uit?
Het is inderdaad een veelzijdige rol, waarin kwaliteit, veiligheid en milieu allemaal samenkomen. Geen dag is hetzelfde, en dat maakt het juist interessant. Ik heb bijvoorbeeld het kwaliteitshandboek voor Defensie geschreven – we hebben in totaal zo’n 3.500 voertuigen geleverd. Daarnaast controleer ik onze werkplaatsen op de Dealer Operation Standards die vanuit Zweden zijn vastgesteld. Dat zijn vijftien standaarden op het gebied van veiligheid, milieu en kwaliteit. Als SHE-coördinator richt ik me op Safety, Health en Environment, en daarnaast ben ik betrokken bij ISO-normeringen en het programma Erkend Duurzaam.
Hoe ben je bij Scania terechtgekomen?
In 1980 begon ik als monteur, dat heb ik zo een 13 à 14 jaar gedaan. Daarna groeide ik door naar een functie als receptionist, later naar kwaliteit en veiligheid. Binnen Scania krijg je de kans om te blijven leren en doorgroeien – dat maakt het werk hier voor mij zo aantrekkelijk.
Veiligheid en kwaliteit
Waar ligt je dagelijkse focus?
Vooral op veiligheid en gezondheid (RI&E) op de werkvloer. We letten op ergonomie, hulpmiddelen en veilige werkprocessen. Onveilige situaties worden direct gemeld en opgelost; bij letsel kijk ik samen met mijn collega wat er moet gebeuren.
Wat spreekt je persoonlijk het meest aan in het kwaliteits- en duurzaamheid denken binnen Scania?
Continu verbeteren zit in ons DNA. Als iets beter kan, dan pakken we het aan – of het nu gaat om veiligheid, milieu of kwaliteit. Wat mij vooral aanspreekt, is dat bij Scania niets blijft liggen: we doen er ook echt iets mee. Dat proces stopt nooit. De uitdaging ligt erin om het op milieugebied steeds beter te doen. Tijdens het traject voor Erkend Duurzaam zagen we bijvoorbeeld dat onze afvalstromen nog efficiënter konden worden ingericht, zoals het beter scheiden en inleveren van afval.
CO₂-reductie en elektrificatie
Scania heeft stevige klimaatdoelen. Hoe zie je dat terug in de praktijk?
We werken aan CO₂-reductie in onze eigen bedrijfsvoering én in de voertuigen die we leveren. De focus ligt op elektrische vrachtwagens, want dat is waar de grootste winst te behalen valt. Inmiddels rijdt ook ongeveer 90 procent van onze bedrijfswagens en dienstauto’s elektrisch. Vestigingen, waar mogelijk, krijgen of hebben zonnepanelen op het dak.
Voor mij draait het vooral om veiligheid: werken aan elektrische voertuigen vraagt om strikte veiligheidsprocedures. Die veranderen continu – bijvoorbeeld door de nieuwe NEN-normen – en dat betekent dat we mensen voortdurend moeten trainen. Dat doen we onder andere via Innovam en onze Scania academie.
Waar liggen volgens jou de grootste kansen voor verdere reductie?
In verdere elektrificatie en batterij-innovatie. De toekomst ligt duidelijk bij elektrische voertuigen. Hoe kunnen we meer kilometers rijden en slimmer omgaan met opslag en verbruik? De batterijen ontwikkelen we uiteraard niet zelf, maar de vooruitgang is enorm en wij willen daarin vooroplopen. Daarnaast blijven we werken aan energie-efficiëntie in onze werkplaatsen en gebouwen.
Op de foto van links naar rechts: Amanda Perotti (Programmamanager Erkend Duurzaam) en Rob Wienk, SHE-coördinator/ Quality Manager Defensie/ DOS-auditor (WCNBAE) Scania.
Duurzaam werken met mensen
Scania hecht veel waarde aan duurzame inzetbaarheid. Hoe komt dat tot uiting?
Dat we allemaal blijven werken tot 67 jaar en drie maanden, hahaha. Nee, we zijn zuinig op onze mensen en willen dat iedereen gezond zijn pensioen haalt. Daarom investeren we veel in ergonomie en in goede faciliteiten. Op kantoor kun je staan of zittend werken en zijn er rustige hoekjes ingericht. In de werkplaats is dat lastiger, want daar is het werk fysiek, maar ook daar doen we er alles aan om het lichter te maken. We gebruiken tilbokken, extra kranen, tilhulpmiddelen, krukjes op wielen en verrijdbare steigers. Dankzij de toename van elektronica wordt het fysieke werk overigens ook stap voor stap minder zwaar.
We volgen daarbij altijd de wetgeving, maar nog belangrijker: we luisteren goed naar wat de monteurs zelf nodig hebben. Zij weten het beste wat werkt in de praktijk.
Hoe bereid je medewerkers voor op de technologische veranderingen – bijvoorbeeld richting elektrisch en digitaal?
Opleiding is bij ons standaard onderdeel van het werk. Iedere medewerker – van monteur tot receptionist – gaat jaarlijks een aantal dagen naar school. De functie van een receptionist nu is heel anders dan twintig jaar geleden, en dat geldt ook voor monteurs en magazijnmedewerkers. Door voortdurend te blijven leren, kunnen we veilig en efficiënt werken aan de nieuwste voertuigen.
Hoe stimuleert Scania een cultuur waarin veiligheid, innovatie en samenwerking vanzelfsprekend zijn?
Veiligheid staat bij ons altijd op één. We hebben een interne veiligheidscampagne om Scania medewerkers op een aantrekkelijke en herkenbare manier te informeren over veilig en ergonomisch werken op de werkplek. Met in de hoofdrol “Safety Sven”, een digitaal, fictief personage die toont hoe iets beter moet worden gedaan, of hoe iets juist níet moet worden gedaan. Daarnaast bespreken we tijdens onze daily follow-up elke ochtend wat er de dag ervoor is gebeurd, wat goed ging en wat beter kan. Zo houden we elkaar scherp en blijft verbeteren onderdeel van de dagelijkse routine.
Scania en Erkend Duurzaam
Scania is al meer dan acht jaar gecertificeerd met het Erkend Duurzaam-keurmerk. Waarom is dat belangrijk?
Het keurmerk geeft ons een duidelijk beeld van waar we staan. Alle 40 vestigingen in Nederland zijn gecertificeerd en krijgen inzicht in hun eigen score. Zo kun je gericht verbeteren. Bovendien scheelt het tijd bij rapportages en aanbestedingen: het keurmerk laat zien dat we aan de duurzaamheidseisen voldoen.
Wat heeft het traject jullie opgeleverd?
Veel bewustwording en concrete verbeteringen. De bevindingen uit de audits passen we direct toe in de praktijk. Bij verbouwingen of nieuwbouw kijken we standaard naar zonnepanelen en energiebesparing. Daarnaast is het keurmerk ook praktisch in gebruik. Het maakt het eenvoudig om onze CO₂-gegevens aan de overheid door te geven – dat scheelt veel werk. We gebruiken het bovendien richting fleetowners en overheden bij aanbestedingen: het certificaat voldoet aan de eisen en toont aan dat we duurzaam ondernemen. Maar het belangrijkste blijft dat we het gebruiken om zelf te verbeteren.
Vooruitblik
Waar hoop je dat Scania over vijf tot tien jaar staat?
Ik hoop dat we dan aan de top staan van de veiligheids- en duurzaamheidsladder. Dat is een proces dat nooit stopt, maar stap voor stap komen we verder.
Tot slot: welk advies zou je geven aan bedrijven die hun eigen duurzaamheidsdoelen willen verscherpen?
Kijk eerst naar wat je al hebt en bouw daarop verder. En luister naar de adviezen die je krijgt – je hoeft het niet alleen te doen.